Op bezoek bij TRAVIE – “De integratie van mensen met een beperking op de arbeidsmarkt moet verder ondersteund en gestimuleerd worden.”
Brussel – Een actievere deelname aan de maatschappij, ten volle benutten van je vaardigheden en meer zelfstandigheid op financieel vlak. Dát is wat een job betekent voor mensen met een beperking. Met dat idee in het achterhoofd biedt Travie een job aan ongeveer 330 personen met een beperking, en dat brengt specifieke uitdagingen met zich mee.
Op een zomerse vrijdagochtend werden minister van Financiën Sven Gatz en Brussels Parlementslid Carla Dejonghe ontvangen bij Travie door Sales Manager Quentin Hanquet, productiedirecteur Nicolas Paulus, Marie Dedobbeleer, secretaris-generaal van FEBRAP (“Fédération bruxelloise des Entreprises de Travail Adapté”) en Benoît Ceysens, voorzitter van FEBRAP en directeur van ETA ‘La Ferme Nos Pilifs’.
Travie is één van de twaalf Brusselse “ETA’s” (Ondernemingen voor aangepaste Arbeid). Travie werkt met de meest kwetsbare mensen, en is daar terecht trots op. Bij werknemers van Travie is er vaak sprake van een mentale handicap (intellectueel, maar ook sociaal, psychotherapeutisch). Mensen met een fysieke beperking vinden namelijk makkelijker hun weg naar de arbeidsmarkt en zijn vaker ook hooggeschoold.
“Een maatschappij waarin iedereen betrokken en gesteund wordt, ongeacht de mentale of fysieke beperkingen, is een maatschappij in bloei. Brussel heeft een voorbeeldfunctie en doet het zeker niet slecht, dankzij spelers zoals Travie en de 11 andere “ETA’s”, zegt minister Gatz.
Een bedrijf met zo’n specifieke groep van werknemers vraagt ook een aangepaste ondersteuning. Ongeveer 60 mensen bieden dagelijks ondersteuning aan de werknemers, of het nu gaat over mentale bijstand of ergotherapie. Hun ergotherapeuten helpen zelfs bij de ‘outplacement’ van werknemers, waarbij ze ter plaatse bij andere bedrijven bekijken hoe mensen met een beperking er in te schakelen. Deze ondersteuning is essentieel, maar brengt extra kosten met zich mee.
Kameleon
Er wordt allerlei manueel maatwerk uitgevoerd bij Travie: van het voorbereiden van gezonde slaatjes, tot het plooien van adventkalenders, maar ook het afwerken van Bike43-fietsen, ondersteunen van het Brussels Beer Project, … Hun planning alleen al is een optelsom van 30 klanten, en dat vergt een specifieke kennis en aanpassingsvermogen. Travie is een echte “kameleon”. Eén van de belangrijkste eigenschappen van Travie is dan ook hun flexibiliteit. Ze kunnen snel een nieuw proces creëren, en doen dat ook in samenwerking met de klant.
Daarnaast worstelt Travie met de digitalisering en automatisering van de jobs, minder industrie, de concurrentie van dagcentra en gevangenissen, … Maar Travie prijst zich ook op haar aanpassingsvermogen. Zo schakelen ze in op bv. tuinwerk, meubels herstellen, artisanale taken. Een moeilijkheid daarbij is dat zo’n werk meer verspreid gebeurt en meer monitoring vereist. Een initiatief van de Brusselse regering voor ‘business development’ was bijzonder nuttig. Daaruit zijn nieuwe, winstgevende business-mogelijkheden gekomen. Zoiets intern uitwerken is onmogelijk, dus herhaling is welkom.
Tijd voor een andere aanpak?
Travie pleit voor een betere doorstroming van jongeren, zodat ze niet eerst verschillende ontmoedigende ervaringen hebben op de arbeidsmarkt. Dat is belangrijk om de motivatie er in te houden.
Om de extra financiële druk op te vangen, krijgt Travie subsidies per werknemer, mits een “carte d’embauche”. Die kent echter strenge vereisten, in tegenstelling tot bv. Wallonië waar de drempel van handicap lager ligt. In Vlaanderen vertrekt het beleid veel meer van het economisch oogpunt dan het zorgperspectief: daar zitten dergelijke bedrijven bij de VDAB. Misschien iets voor Brussel… Nieuwe subsidies zijn zoals Good Food en BeCirculaire zijn alleszins geen overbodige luxe en Travie houdt daarom steeds alle mogelijke pistes in de gaten.
Een andere optie ligt buiten de landsgrenzen. In Europa is de standaard namelijk dat bedrijven gehandicapte personen aannemen (of toch een deel van hun taken uitbesteden). In België is dat niet het geval, waardoor “ETA’s” zelf vaak actief op zoek moeten gaan naar contracten. Dit maakt de inclusie van mensen met een beperking in de realiteit een veel moeilijkere taak en zorgt voor meer afscheiding, want mensen komen niet of minder in contact met handicaps. “Spelers als Travie en de federatie die hen vertegenwoordigt zijn onontbeerlijk voor de inclusie van mensen met een beperking, en moeten we blijven steunen en stimuleren”, besluit Carla Dejonghe.